De gouden tip wordt steeds eerder ingezet. Met het uitloven ervan hoopt de hoofdofficier van justitie onderzoek op te lossen of in elk geval verder te helpen. Bijvoorbeeld inzake de moord op Jihad Jafo uit Enschede, die recent weer in het nieuws was. Maar hoe zinvol is tipgeld nou eigenlijk en voor wie is het bedoeld?
Onderzoekers van de Open Universiteit stellen dat het uitloven van een beloning vroeger vaker als laatste middel gold, terwijl het nu juist al in een vroege fase wordt ingezet. Vaak wordt het beloningsgeld echter niet uitbetaald. Aangetoond is ook dat verhoging van tipgelden niet per definitie tot een hogere meldingsbereidheid of betere informatie leidt.
Andere motieven
Wellicht is het een probleem dat de tips meestal uit het criminele milieu moeten komen en niet zozeer van het publiek. Naast geld zijn andere motieven dan zeker zo belangrijk. Vaak gaat het om een combinatie van bescherming, ‘eliminatie’ van een concurrent, wraak en behoefte aan aandacht. Geld alleen is gezien het risico onvoldoende motivatie.
Nuttig of niet?
Is tipgeld dan wel een nuttig middel? Ja. Sowieso vestigt het de aandacht op een opsporingszaak, zowel bij het publiek als in het criminele circuit. Hoeveel, dat is niet precies te zeggen, want de politie deelt natuurlijk niet alle informatie. Dat tipgeld niet langer als laatste redmiddel wordt ingezet, is ook een signaal dat een beloningssysteem hoogstwaarschijnlijk functioneert. Last but not least: het is een goedkoop middel. Budgethouder van het tipgeld is het landelijk parket. Regionale hoofdofficieren kunnen daar hun aanvragen indienen. Het beloningsgeld zelf, we zeiden het al, wordt niet vaak uitbetaald.